Wat tof! Wethouder Nagtegaal opent een bijenhotel in het Ridderbos! We zijn natuurlijk erg blij met dit initiatief, maar toch even een opbouwende kritische noot van onze kant om de zaken in perspectief te zetten. (foto: Katwijk Actueel)
Het plaatsen van een bijenhotel is natuurlijk hartstikke mooi. Voor de kinderen is het een leerzaam moment en het geeft de bijen een veilige plek om te nestelen. Maar als ik vraag, waar halen die bijen in Katwijk hun stuifmeel vandaan, wat is dan uw antwoord? Hoe is het gesteld met het groen in uw straat of in uw wijk? En wat heeft u zelf in de voortuin liggen (als u die heeft)? Bloemen en planten of toch een praktisch laagje tegels die je hooguit één keer paar jaar hoeft te schrobben?
Zonder bijen geen tomaten!
Tachtig procent van de plantensoorten is afhankelijk van bestuiving door insecten en Wethouder Nagtegaal leert de kinderen dan ook terecht: zonder bijen geen tomaten! Anderzijds zijn de bijen in het nauw gedreven en neemt de populatie in Nederland in ernstige mate af. Laten we niet vergeten waar de noodzaak vandaan komt voor het plaatsen van bijenhotels. Die noodzaak komt voort uit het ingrijpen van de mens. Het gebruik van pesticiden maar ook het ‘cultiveren’ door gemeentes van zo’n beetje elk stukje natuur waar geen keiharde restrictie op ligt van hogere bestuursorganen.
Een vrij stukje grond wordt helaas vaak gezien als ‘braakliggend’ en dus nutteloos. Zodra er zich ‘een belang’ voordoet om dat stukje grond te cultiveren dan zwicht het gemeentebestuur al snel voor kortetermijnbelangen en de druk van belanghebbenden. Uiteindelijk delft de natuur het onderspit. (Zie bijvoorbeeld fietspad Westerbaan en de Zanderij) De natuur heeft immers geen stem tenzij binnenstedelijk groen en biodiversiteit een wezenlijk onderdeel worden van de politieke agenda. We zien weliswaar wat beweging in de goede richting, maar we zijn er nog niet.
Geen bijen zonder stuifmeel, geen stuifmeel zonder groen
Het is belangrijk dat er naast het plaatsen van bijenhotels ook gekeken wordt naar het behoud en de aanwezigheid van een diversiteit aan bloemen en planten in onze gemeente. Dat betekent onder andere: minder maaien! Een veld of een berm vol paardenbloemen, madeliefjes en boterbloemen is prachtig, blijf daar zoveel mogelijk vanaf!
Er moet een eerlijke afweging worden gemaakt tussen opgeven van binnenstedelijk groen en de bijdrage die bebouwing levert aan de woningvoorraad
Daarnaast is het zaak om grote, open gebieden binnen de bebouwde kom te behoeden voor verdere ‘cultivering’. Bouwen moet, want mensen hebben net als bijen een huis nodig, maar dat is niet per se een rechtvaardiging voor het opgeven van binnenstedelijk groen. De juiste plek om te bouwen is afhankelijk van vele factoren, en de factor groen mag daarin niet onderbelicht blijven. Er moet een serieuze en eerlijke afweging worden gemaakt tussen het opgeven van binnenstedelijk groen en de bijdrage die bebouwing levert aan de woningvoorraad. Hoeveel hectare groen wordt er opgegeven ten behoeve van hoeveel woningen? En moeten we niet eerst aan de gemeenteranden bouwen voordat we de bebouwde kom gaan koloniseren met steen en beton?
Eén stap voorwaarts, 5 stappen achterwaarts?
Even een zijsprongetje ter illustratie. Nog niet zo heel lang geleden was de Zanderij een bijenparadijs. Het gebied werd door gemeente met rust gelaten en de natuur kon er heerlijk zijn gang gaan. En zie wat er gebeurde. In de zomer kon je er genieten van een prachtige bloemenzee en als je heel stil was kon je de bijen horen juichen bij de aanblik van zoveel variatie aan bloemen en kleuren. Smullen natuurlijk, voor mens en dier.
Een bijenhotel is niet meer dan een symbolische daad als je met dezelfde hand grote stukken binnenstedelijke natuur van tafel veegt
Ook dit gebied is ten prooi gevallen aan de ambities van het vorige college. Het project Initiatief Duinvallei is op zichzelf mooi want inwoners konden er aan de slag om hun dromen te verwezenlijken, maar natuur en biodiversiteit speelde, zoals zo vaak, geen enkele rol in de besluitvorming. In dat perspectief kun je een bijenhotel dus, net als bijvoorbeeld de hanging baskets, zien als een sympathiek gebaar maar niet meer dan een symbolische daad als je met dezelfde hand grote stukken binnenstedelijke natuur van tafel veegt. Grote stukken natuur vervang je nu eenmaal niet met bijenhotels en excuusmandjes.
Gun de bij de Kwakelwei!
De missie van Rijn Park Katwijk is om de Kwakelwei groen te houden en samen te voegen met het Heerenschoolbos. De Kwakelwei is een terrein met ongekende mogelijkheden voor binnenstedelijke natuur en één van de laatste stukjes ongecultiveerd groen.
Wij dromen van een Kwakelwei met onder meer een rijkdom aan hoge grassen en wilde bloemen als voorraadschuur voor de bijen. Een plek waar u kunt genieten van de rust, uw kinderen kunt vertellen over de natuur en waar de flora en fauna haar gang kan gaan. Bijenhotels plaatsen is mooi, nu is het zaak de gemeente aantrekkelijk te maken voor mens en bij. Zonder stuifmeel geen bijen, gun de bij de Kwakelwei!
