Het is een slag apart en ze zijn dun gezaaid, Katwijkers die er voor kiezen om eigen baas te zijn en zich te specialiseren in een ambacht om zo hun kostje bij elkaar te verdienen. Met hun vaardige handen en hun grondige vakkennis leveren ze degelijke kwaliteit en een uniek product en geven ze automatisering en massaproductie het nakijken. Voor hen geen troosteloze kantoortuinen, kille fabriekshallen of eindeloze magazijnen. Geen chefs of managers die over hun schouders meekijken en agile en scrum prediken. Een eigen stek en een eerlijke boterham is voldoende voor de éénpitters en ambachtslieden. In deze aflevering: Anton Schults, brouwer van het Katwijks Bier.

Dit artikel verscheen eerder in de Katwijksche Post. Blijf betrokken, steun de lokale journalistiek en abonneer!

Al twintig jaar brouwt hij de lekkerste bieren op een ambachtelijke en traditionele wijze. Wat begon met wat geëxperimenteer in de keuken is uitgegroeid tot een professionele brouwerij met alles erop en eraan. De brouwerij, gelegen in ‘t Heen in een bedrijfsunit aan de Heerenweg is bescheiden van formaat maar professioneel van opzet. Het bedrijf wordt met liefde gerund door een liefhebber die zich het vak eigen heeft gemaakt door middel van zelfstudie en een Haagse leermeester. Dat het brouwen van een lekker fris Katwijks biertje geen sinecure is, blijkt uit de vakkennis die Anton tentoonspreidt in een goed gesprek over zijn passie.

Bevlogen

Anton spreekt bevlogen over zijn werk. ‘De passie voor bier heb ik al sinds de jaren negentig. De interesse beperkt zich niet alleen in hoe het bier gemaakt wordt maar ook de historie van waar bier vandaan komt. Hoe de monniken zijn begonnen met brouwen en die hele geschiedenis die daar achter zit.’ Ook voor Anton begon het met hobbyen in de keuken. ‘Er was nog geen internet en alles moest dus opgezocht worden in de boeken. Dan ga je thuis stapje voor stapje thuis proberen, je leert de geur van de mout en de hop kennen en dan ga je die liefde ervoor ontwikkelen. Er is eigenlijk maar één reden waarom ik het doe, de liefde voor het product.’

Een eigen brouwerij

Anton had het geluk dat hij in de jaren negentig aan de slag kon bij een brouwer in Den Haag. ‘Ik heb ontzettend veel te danken aan de man die mij daar het vak heeft geleerd. Toen heb ik pas echt het brouwen geleerd in een professionele omgeving. Toen er units werden gebouwd in ‘t Heen dacht ik: zal ik mijn kans grijpen en voor mezelf beginnen?’

Anton huurde een unit en is de brouwerij van de grond af gaan opbouwen. ‘Ik heb het casco kaal opgeleverd gekregen, dus van de tegeltjes tot de stopcontacten tot de hele installatie, het is allemaal zelf gemaakt.’ Anton kreeg het voor elkaar om een professionele brouwerij in te richten. Het bij elkaar verzamelen van de juiste ketels en materialen voor een schappelijke prijs vergde behoorlijk wat inspanning en inventiviteit. ‘Dat moet je er voor over hebben als je zelf iets wil gaan doen. We hebben hutje bij mutje moeten leggen om het te doen. Een hele investering maar het is de passie voor je product.’

Katwijks duinwater

In de kleine unit in ‘t Heen wordt een gevarieerd assortiment aan goudgele rakkers gebrouwen onder de merknaam ‘Katwijks Bier’. Als het aan Anton ligt zou niet zomaar elk bier het label ‘Katwijks’ moeten mogen dragen. Bieren die elders worden ingekocht en alleen maar een ‘Katwijks’ etiket opgeplakt krijgen betekent namelijk niet dat het ook Katwijkse bieren zijn. ‘Bier is pas echt Katwijks als het lokaal gebrouwen wordt met water uit deze streek. Dat water is een niet te onderschatten grondstof’, licht Anton toe. ‘Neem bijvoorbeeld een Dortmunder, dat is genoemd naar de plaats waar het gemaakt wordt maar het heeft vooral te maken met het soort water.’

Luister ook de podcast!

Het Katwijks Bier van Anton Schults is gemaakt met het zuivere duinwater uit onze regio. ‘Het beste water van Nederland’, legt hij uit. ‘Met ons onvolprezen duinwater brouw je een karakteristiek bier dat anders zou smaken als je het op een andere locatie zou maken. Het mooie van het duinwater is dat er bijna niks in zit. De rapporten van Dunea wijzen uit dat er totaal geen verontreiniging in zit zoals nitraten uit intensieve landbouw, chloor of metalen uit leidingen. De zuiverheid van dit water is uniek.’

Water, mout en hop

Uit principe houdt Anton zich aan het Duitse Reinheitsgebot. ‘Ik heb er vanaf het begin voor gekozen om het bier zuiver te maken. Tegenwoordig zijn er bieren op de markt met allerlei toevoegingen. Kruiden, komkommer, de gekste dingen kom ik tegen. Het Reinheitsgebot is een wet uit 1516 die zegt dat bier alleen gemaakt mag worden van water, mout en hop. De kunst is om een goed bier te maken met deze ingrediënten en diversiteit te bereiken zonder dat je er van alles in gaat gooien. Als je er niet in slaagt een goed bier te maken zonder toevoegingen, dan moet je het niet doen.’

Chemicus, bioloog en natuurkundige

Belangrijk is dat het proces herhaalbaar is. ‘Als ik vandaag een triple maak en over een halfjaar wil iemand die triple weer kopen dan moet hij precies zo smaken als nu. Ik moet het proces dus ontzettend goed in de hand houden.’ Anton houdt het proces onder controle door middel van allerlei meetgegevens. ‘Overal op de installatie vind je thermostaten, meters, inhoudsmeters, noem het maar op. Dichtheid, volume, temperaturen, ph-waarde… allerlei zaken worden op decimaal gemeten. Al die apparatuur die het in de gaten houdt voor je, daar ga je op af. Je bent chemicus, bioloog en natuurkundige ineen’.

Onder de merknaam Katwijks Bier worden diverse lekkere bieren gebrouwen. Zo is er een goedlopend witbier op de markt genaamd ‘Zeebries’ en voor afgelopen winter brouwde Anton een stout. ‘Dat is een lekker donker bier voor de kerst bij de open haard. Verder zijn er nog vaste bieren zoals de tripel, die brouw ik het hele jaar door’. Voor meer informatie en verkooppunten ga je naar katwijksbier.nl